พันท้ายนรสิงห์ เป็นนายท้ายเรือพระที่นั่งเอกชัยของพระเจ้าเสือ รัชสมัยสมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 8 (พระเจ้าเสือ) เดิมมีชื่อว่าสิน เป็นชาวบ้านนรสิงห์ แขวงเมืองวิเศษชัยชาญ (ปัจจุบันคือ อำเภอป่าโมก จังหวัดอ่างทอง)
ปี พ.ศ. 2247 พระเจ้าเสือ เสด็จโดยเรือพระที่นั่งเอกไชย เพื่อทรงเบ็ด ณ ปากน้ำเมืองสาครบุรี เมื่อเรือพระที่นั่งถึงตำบลโคกขามซึ่งเป็นคลองคดเคี้ยวและมีกระแสน้ำเชี่ยวกราก พันท้ายนรสิงห์ไม่สามารถคัดท้ายเรือพระที่นั่งได้ทัน โขนเรือพระที่นั่งกระทบกับกิ่งไม้หักตกลงไปในน้ำ
พันท้ายนรสิงห์ จึงกราบทูลให้พระเจ้าเสือลงโทษตามพระกำหนดถึงสามครั้งด้วยกัน พระเจ้าเสือทรงอภัยโทษครั้งแรก เพราะเห็นว่าเป็นอุบัติเหตุสุดวิสัย ครั้งที่สองรับสั่งให้สร้างรูปปั้นปลอมแล้วตัดหัวรูปปั้นนั้นแทน แต่ท้ายสุดก็ได้ตรัสสั่งให้ประหารชีวิตพันท้ายนรสิงห์ตามคำขอ
พระเจ้าเสือ ทรงมีพระราชดำริให้ขุดคลองลัดคลองโคกขาม ที่คดเคี้ยว ไปออกที่บริเวณแม่น้ำท่าจีน กว้าง 5 วา ลึก 6 ศอก เพื่อไม่ให้เกิดอุบัติเหตุเช่นนี้อีก คลองนี้เสร็จในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ พ.ศ. 2252 ได้พระราชทานนามคลองนี้ว่า คลองสนามไชย ต่อมาเรียกเป็นคลองมหาชัย ซึ่งเป็นที่มาของชื่อเมืองมหาชัย
พันท้ายนรสิงห์ เป็นบุคคลที่มีความซื่อสัตย์สุจริต จงรักภักดี และรักษาระเบียบวินัยยิ่งชีวิต จึงได้รับการยกย่องให้เป็นวีรบุรุษของชาติ และเป็นที่เคารพสักการะของผู้คนทั่วไป
สรุปเหตุการณ์สำคัญในตำนานพันท้ายนรสิงห์
- พ.ศ. 2247 พันท้ายนรสิงห์ถือท้ายเรือพระที่นั่งเอกชัยของพระเจ้าเสือ เสด็จไปทรงเบ็ด ณ ปากน้ำเมืองสาครบุรี
- เรือพระที่นั่งถึงตำบลโคกขาม ซึ่งเป็นคลองคดเคี้ยวและมีกระแสน้ำเชี่ยวกราก พันท้ายนรสิงห์ไม่สามารถคัดท้ายเรือพระที่นั่งได้ทัน โขนเรือพระที่นั่งกระทบกับกิ่งไม้หักตกลงไปในน้ำ
- พันท้ายนรสิงห์ กราบทูลให้พระเจ้าเสือลงโทษตามพระกำหนด พระเจ้าเสือทรงอภัยโทษสองครั้ง แต่สุดท้ายก็ทรงประหารชีวิตพันท้ายนรสิงห์
- พระเจ้าเสือ ทรงมีพระราชดำริให้ขุดคลองลัดคลองโคกขาม เพื่อไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ เช่นนี้อีก
